Dobrostan zwierząt
Choroba niebieskiego języka (Bluetongue)
Choroba zakaźna choroba przeżuwaczy, zarówno domowych jak i dzikich, zwierzęta zarażają się poprzez owady kłująco-ssące z rzędu muchówek, rodzaju kuczmany (Culicoides) oraz poprzez krew lub nasienie.
Choroba nie przenosi się na inne gatunki zwierząt gospodarskich i domowych oraz na ludzi, co oznacza, że mięso, mleko, skóry i wełna oraz inne produkty pochodzące od przeżuwaczy nie stanowią zagrożenia dla ludzi.
Na terytorium Polski choroba niebieskiego języka podlega obowiązkowi zwalczania
Objawy (BYDŁO)
Z uwagi na długi okres wylęgania choroby objawy kliniczne u bydła mogą nie być widoczne nawet do 60-80 dnia po zakażeniu. Jednakże jeśli wystąpią, można zaobserwować:
- gorączkę,
- ślinotok,
- zaczerwienienie i obrzęk błony śluzowej jamy ustnej,
- owrzodzenie opuszki zębowej i niekiedy końca języka,
- zapalenie koronki i tworzywa racic, będące przyczyną kulawizny,
- u krów mlecznych – łuszczenie się naskórka strzyków i tworzenie się strupów,
- ronienia,
- rodzenie zdeformowanych cieląt, przy czym deformacje dotyczą najczęściej głowy. Na zakażenie najbardziej podatne są płody w okresie rozwoju mózgu.
Objawy (OWCE)
U owiec choroba może przebiegać od zakażenia bezobjawowego lub postaci przewlekłej do nadostrej i ostrej. Można zaobserwować następujące objawy kliniczne:
- bardzo wysoka temperatura ciała 41-42oC,
- spadek kondycji, posmutnienie, depresja i utrata mleczności,
- obrzęk warg, powiek i małżowin usznych,
- silne zaczerwienienie błony śluzowej policzków i jamy nosowej,
- drobne wybroczyny pod śluzówką jamy ustnej i nosowej,
- owrzodzenie warg, opuszki zębowej oraz w niektórych przypadkach języka,
- duszność, ślinotok, obfity wypływ z nosa, początkowo surowiczy, następnie śluzowo-ropny i krwawy,
- wymioty mogące być przyczyną zachłystowego zapalenia płuc,
- przekrwiony, obrzękły, siny i wystający z jamy ustnej język,
- biegunka, kał z domieszką krwi,
- kulawizna jako następstwo zapalenia koronki i tworzywa racic,
- możliwe zapalenie płuc i zwyrodnienie mięśni,
- ciężarne samice mogą rodzić martwe lub zdeformowane jagnięta
Hodowcom przeżuwaczyzaleca się:
– nie dokonywać zakupu zwierząt do własnej hodowli pochodzących z niewiadomego źródła, bez świadectw zdrowia,
– zapewnić okresowe wizyty lekarza weterynarii w gospodarstwie.
– jak najszybciej zgłaszać lekarzowi weterynarii wszelkie podejrzane objawy kliniczne oraz „nienormalne” zachowanie się zwierząt,
– zwalczać owady w pomieszczeniach inwentarskich, w których przebywają zwierzęta.
Dodatkowe informacje o chorobie dostępne są na stronie Głównego Inspektoratu Weterynarii pod linkiem:
https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/o-chorobie-niebieskiego-jezyka
https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/zasady-ochrony-przezuwaczy-przed-choroba
Komunikat Powiatowego Lekarza Weterynarii w Krakowie w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu w miesiącach letnich.
W związku z zapewnieniem ochrony zwierząt podczas transportu w miesiącach letnich Powiatowy Lekarz Weterynarii w Krakowie informuje o konieczności podjęcia z wyprzedzeniem właściwych działań, aby uchronić zwierzęta przed stresem cieplnym podczas transportu.
Transport zwierząt w niewłaściwych warunkach powodujących ich zbędne cierpienie i stres stanowi naruszenie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1580) i kwalifikowany jest, jako znęcanie się nad zwierzętami.
W związku z powyższym Powiatowy Lekarz Weterynarii w Krakowie zwraca się z prośbą o podjęcie koniecznych środków w celu ochrony zwierząt podczas transportów w miesiącach letnich oraz zastosowanie poniższych zaleceń.
Wszystkim transportowanym zwierzętom należy zapewnić wszelkie warunki niezbędne do zagwarantowania ich dobrostanu przez cały czas trwania transportu, niezależnie od gatunku, wieku, kategorii, stanu fizycznego, wykorzystywanych środków transportu, czasu trwania przewozu czy miejsca docelowego. Nie zaleca się transportu długotrwałego w przypadku, gdy temperatura może przekraczać 30oC należy liczyć się z brakiem zatwierdzenia dzienników podróży oraz odmową wystawienia świadectw zdrowia dla zwierząt. Transport zwierząt powinien otrzymać zatwierdzenie w momencie, gdy w środkach transportu został zainstalowany system aktywnego chłodzenia powietrza.
W przypadku wykonywania transportów należy:
- Planować transporty w godzinach nocnych i wczesno porannych (podczas niższej temperatury).
- Zwiększyć odstępy pomiędzy zwierzętami, aby zapewnić przepływ powietrza i poprawić termoregulację.
- W razie konieczności zmodyfikować godziny dostaw zwierząt w rzeźniach w celu wykonywania niezwłocznego rozładunku przywożonych zwierząt (uniknięcie ich oczekiwania).
- Prawidłowo planować transport, aby w miarę możliwości uniknąć opóźnień i oczekiwania.
- Opracować plan awaryjny na wypadek nieprzewidzianych sytuacji zawierający: opis postępowania w przypadku wystąpienia wysokich temperatur; opis postępowania w przypadku konieczności wystąpienia nieprzewidzianego postoju podczas transportu; opis postępowania w przypadku wystąpienia nieprzewidzianych opóźnień np. na przejściach granicznych w związku, z którymi występuje konieczność zapewnienia zwierzętom dodatkowej ściółki, paszy i wody; opis postępowania w przypadku, gdy istnieje konieczność udzielenia pomocy zwierzętom ze względu na stan zdrowia lub kondycję; opis postępowania w przypadku awarii i/lub konieczności zmiany środka transportu na zastępczy.
- Wyposażyć środki transportu w sprzęt/zbiorniki do pojenia zwierząt.
- W przypadku postojów parkować środek transportu w cieniu.
- Używać w środkach transportu do transportów długotrwałych wentylacji utrzymującej temperaturę w przedziale od 5 °C do 30 °C wewnątrz pojazdu dla wszystkich zwierząt, zdolnej do pracy przez co najmniej 4 godziny,
niezależnej od silnika pojazdu.
Ponadto Powiatowy Lekarz Weterynarii w Krakowie informuje o broszurach informacyjnych dot. transportów zwierząt umieszczonych na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Weterynarii, które można znaleźć pod linkiem.
Wytyczne Głównego Lekarza Weterynarii dla rolników dotyczące przeprowadzania analizy ryzyka dotyczącej zagrożenia wystąpieniem obgryzania ogona u świń oraz stosowania materiałów wzbogacających środowisko.
Powiatowy Lekarz Weterynarii w Krakowie informuje o wytycznych Głównego Lekarza Weterynarii dla rolników dotyczących przeprowadzania analizy ryzyka dotyczącej zagrożenia wystąpieniem obgryzania ogona u świń oraz wytycznych dotyczących stosowania materiałów wzbogacających środowisko dla świń.
Dobrostan zwierząt w transporcie
Inspekcja Weterynaryjna sprawuje nadzór nad komercyjnym transportem zwierząt kręgowych. Szczegółowe przepisy odnośnie transportu zwierząt zawarte są w rozporządzeniu Ray (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań oraz zmieniające dyrektywy 64/432/EWG i 93/119/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 1255/97.
Dobrostan zwierząt domowych
Zwierzęta domowe to zwierzęta towarzyszące człowiekowi. To określenie dotyczy głównie psów i kotów lecz także zwierząt takich jak np. gryzonie, fretki, króliki i inne utrzymywane przez człowieka w domu.
Ogólne warunki przetrzymywania tych zwierząt określa Ustawa o ochronie zwierząt:
http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19971110724
Inspekcja Weterynaryjna kontroluje warunki zawarte w wyżej wymienionej Ustawie o ochronie zwierząt, ale również w niektórych określonych przez ustawodawcę przypadkach również wymagania szczegółowe.
Schroniska dla bezdomnych zwierząt kontrolowane są w oparciu o przepisy szczegółowe całościowo zawarte w Instrukcji Głównego Lekarza Weterynarii Nr G1Wz.420/AW-32/11 z 20 maja 2011 r.
Dobrostan zwierząt gospodarskich
Inspekcja Weterynaryjna przeprowadza kontrolę dobrostanu zwierząt gospodarskich w gospodarstwach, oraz innych miejscach przetrzymywania zwierząt. Kontrola ta obejmuje następujące zagadnienia:
- System utrzymywania zwierząt
- Wymagania weterynaryjne dla gospodarstw
- Sposób sprawowania opieki i kontroli przez właściciela
- Sposób postępowania ze zwierzętami
- Wymagania dotyczące pomieszczeń i sprzętu
- Minimalne normy powierzchni dla poszczególnych gatunków zwierząt, oraz pozostałe warunki utrzymania
- Stan zwierząt
- Dokumentację identyfikacji i rejestracji zwierząt, oraz dokumentację leczenia zwierząt.
Szczegółowe informacje dotyczące dobrostanu zwierząt gospodarskich dostępne są na stronie Głównego Lekarza Weterynarii pod linkiem
https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/ochrona-zwierzat-gospodarskich